سیماى سوره حجرات
این سوره در مدینه نازل شده وداراى هجده آیه وبه نام سوره «حجرات» یا سوره «آداب واخلاق» نامیده شده است. «حُجرات» جمع «حُجره» است و چون در این سوره نام حجرههاى پیامبر اکرمصلى الله علیه وآله (که بسیار ساده و از گل و سقف آن از چوب و شاخههاى خرما بود) برده شده، این سوره حجرات نامیده شده است.
آغاز سه سوره قرآن، (مائده، حجرات و ممتحنه) که درباره مسائل حکومتى و اجتماعى است، با جمله «یا ایّها الّذین آمنوا» شروع شده است. (1)
در این سوره به خاطر آن که چند بار پىدرپى جمله «یا ایّها الّذین آمنوا» آمده است، سیماى یک جامعه اسلامى از آن معلوم مىشود.
در این سوره مسائلى مطرح شده که در سورههاى دیگر نیست. از جمله:
1- پیشى نگرفتن از پیامبرصلى الله علیه وآله و آداب برخورد با آن حضرت و هشدار به کسانى که بىادبند.
2- مسخره کردن و نام بد نهادن، سوءظن، تجسّس و غیبت که در یک جامعه ایمانى حرام است، در این سوره از آنها نهى شده است.
3- اُخوّت و برادرى، دستور اصلاح، بسیج عمومى بر ضد یاغى، میانجىگرى عادلانه، تحقیق درباره خبرهاى رسیده از افراد مشکوک و تعیین ملاک برترى که در یک جامعه ایمانى لازم است، در این سوره آمده است.
4- در این سوره، جامعه ایمانى که در آن درجات مسلمین از مؤمنین مشخّص و ملاک ارزشها، تقوى و آن چه محبوب است، ایمان و آن چه مورد تنفّر است، کفر و فسق و گناه بیان شده ومحور جامعه را قسط و عدل مىداند.
5 - جامعه ایمانى در این سوره، وامدار خدا وعاشق پیامبرصلى الله علیه وآله است که واسطه هدایت او شده و هرگز ایمان خود را منتّى بر خدا و رسول صلى الله علیه وآله نمىداند.
6- در جامعه ایمانى این سوره، مردم باید تابع پیامبر باشند و هرگز توقّع تبعیّت پیامبر از مردم را نداشته باشند.